ျမန္မာ့ ဓားအမ်ိဳးမ်ိဳး
✏ ✏ ✏ ✏
ဓါးေတြရဲ႕အက်ဥ္းခ်ံဴးးေလးပါ
ဓားမ၊ ဓားႏွီး၊ ဓားခြၽန္၊ ဓားကုပ္၊ ဓားရွည္၊ ဓားျမႇောင္၊ ဓားမရွည္၊ ဓားပါး၊ ဓားေပါက္၊ ဓားေကာက္၊ ဓားေမာက္၊ ဓားတို၊ ဓားဝိုင္း၊ ဓားခင္း၊ တုတ္ဓား၊ ဓားစဥ္း၊ ဓားေစာင္း၊ ဓားေကာ့၊ ဓားခ်ိဳင့္၊ ဓားကိုက္၊ ငွက္ႀကီးေတာင္ဓား
တနည္းအားျဖင့္ ခြဲျခားရေသာ္-
စလူဖူးဓား၊ ေလးကင္းဓား၊ ငွက္ႀကီးေတာင္ဓား၊ ခါးပတ္ဓား၊ ဓားျမႇောင္၊ ကိုင္းခုတ္ဓား၊ ဓားမဦးခြၽန္၊ ဓားခြၽန္
---------------------------------
သန္လ်က္(၂)မ်ိဳး
အသြားတစ္ဖက္သာရွိၿပီး ဦးဖ်ားေကာ့ေသာ သန္လ်က္မ်ိဳး
အသြားႏွစ္ဖက္ရွိၿပီး အစဥ္အတိုင္း ဦးဖ်ားသြယ္သြားေသာ သန္လ်က္မ်ိဳး
------------------------------------
ျမန္မာ့ ထီးသုံးနန္းသုံးဓားမ်ား
(၁) ဓားနက္ေက်ာက္စီဓား
(၂) မွန္ကူဓား
(၃) ခိုနန္းဓား
(၄) စက္ဝန္းဓား
(၅) နန္းပုံဓား (ပုံနန္းဓား)
၎တို႔တြင္ ဓားနက္ေက်ာက္စီဓားမွာ အဆင့္အျမင့္ဆုံးျဖစ္သည္။ ၎ဓားကို ဝိနိစ္ဆိယ အမတ္ႀကီး၊ ေတာင္နန္းစံ ေဒဝီ မိဖုရားႀကီး (မိဖုရားေခါင္ႀကီး)၊ အိမ္ေရွ႕ဥပရာဇာ မင္းသားႏွင့္ ေ႐ႊနန္းရွင္ မင္းတရားႀကီးတို႔သာ ကိုင္ေဆာင္ရေလသည္။
က်န္ေသာဓား(၄)လက္ကို ဝင္းမႉးႀကီး(၄)ေယာက္အား အပ္ႏွင္း ကိုင္ေဆာင္ေစသည္။
ျမန္မာမင္းတို႔သည္ ဓားမႉး၊ ဓားၾကပ္ဝန္မ်ား ခန႔္ထားလ်က္ ဓားကို အဆင့္အတန္း ရာထူးအလိုက္ ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူေလ့ရွိ သည္။ ျမန္မာဘုရင္မ်ားသည္ ဓားကို အေဆာင္အေယာင္အခမ္းအနားျဖင့္ အပ္ႏွင္းေလ့ရွိေၾကာင္းကို ဆင္ျဖဴရွင္လက္ ထက္က ဝန္ေထာက္ေတာ္ ေနာ္ရထာ
ေရးသားထားေသာ ရတုထဲတြင္ “ ေ႐ႊရည္ေတာ္ေမွာက္၊ ယခုေရာက္သည္၊ အံ့ေလာက္ျမင္ရာ၊ ဓားစၾကာ၏၊ ၾသဘာတိတ္ေကာင္း၊ နိမိတ္ေၾကာင္းမူ၊ တေသာင္းျမန္ေဘာင္၊ ဇမၺဴေတာင္ဝယ္၊ ျဖဴေရာင္ျဖန႔္ဆိုင္၊ ျဖတ္နိုင္ေခ်ာင္းၿငိမ္း၊ ေစထိန္းသိမ္း၍ …” ဟု စပ္ဆိုထားသျဖင့္ ဓားစၾကာေပးႏွင္းေသာ အခမ္းအနား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။
-------------------------------------
ျမန္မာရာဇဝင္ထဲမွ ထင္ရွားေသာ ဓားမ်ား
ပန္းပဲေမာင္တင့္တယ္၏ အသြားလက္ရွစ္သစ္ရွိေသာ ဓား၊ ေမာင္ေပါက္က်ိဳင္း၏ တ႐ုတ္ေျခာက္ေယာက္ မ၍ မႂကြေသာ နဂါးနိုင္ဓား၊ ဒြတၳေပါင္မင္းႀကီး၏ ႏြားလည္ပင္းကို အကြင္းလိုက္ျပတ္က်ေအာင္ထက္ေသာဓား၊ က်န္စစ္သားမင္းႀကီး၏ အိႏၵိယသားတို႔ အလြန္တရာ ထိတ္လန႔္ ေၾကာက္႐ြံ႕ေသာ စၾကာဓား၊ အသခၤယာေစာယြမ္း၏ ဆင္လည္ပင္းျပတ္က်ေအာင္ ထက္ေသာ ဓား၊ ဘုရင္မင္းေခါင္၏ ႏွစ္မိုက္အထုရွိ ေငြတုံးကို ပိုင္းျဖတ္နိုင္ေအာင္ ထက္ေသာ ဓား၊ မိုးညွင္းမင္းတရားႀကီး၏ ယမေနပင္ေစာင့္နတ္ႀကီး ေၾကာက္႐ြံ႕ေသာ နရဏီေ႐ႊဓား၊ ေျမာင္းျမစားေလာက္ဖ်ား၏ သား မပစ္ႏြယ္၏ ေက်ာက္ထု သံေတာင္ကို ခုတ္ျဖတ္နိုင္သည့္ဓား၊ ေ႐ႊနန္းေၾကာ့ရွင္၏ ယိမ္းႏြဲ႕ပါးဓား တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ယိမ္းႏြဲ႕ပါးဓားကို နန္းစဥ္ဓား၊ မင္းစဥ္လက္သုံးေတာ္ဓား အျဖစ္ အသုံးျပဳလာခဲ့ရာ သီေပါမင္းလက္ထက္ေတာ္တိုင္ ျဖစ္သည္။ သီေပါမင္း ရတနာဂီရိသို႔ ပါေတာ္မူခါနီး၌ အဂၤလိပ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို အေတြ႕ခံရာ ဤ ယိမ္းႏြဲ႕ပါးဓားကို ကိုင္စြဲလ်က္ အေတြ႕ခံခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
----------------------------------------------
ဓားလုပ္နည္း တစ္မ်ိဳး
ဓားအရင္းမွ အဖ်ားထိ ဓားသြားအရွည္ကို ကိုင္ေဆာင္သူ၏ လက္သစ္ျဖင့္တိုင္းတာ။ (အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ ၁ လက္သစ္ = ၃/၄ လက္မ ရွိသည္။) တိုင္း၍ရေသာ အတိုင္း လက္သစ္အေရအတြက္ကို ေမြးနံသခ်ၤာျဖင့္ ေပါင္း။ ေပါင္းရေသာ ရလဒ္ကို ရန္သူမ်ိဳး(၅)ပါး ႏွင့္ျမႇောက္။ အ႒ဝိဇယ… ေအာင္ျခင္း (၈)ပါးျဖစ္ေသာ (၈)ျဖင့္ စား။
ဥပမာ- ဓားအရွည္ (လက္သစ္)…... ၃၀
စေနေမြးနံသခ်ၤာ …………………+ ၇
----------------------------------------------
…………………………………………… ၃၇
ရန္သူမ်ိဳး (၅)ပါး ……………….. x ၅
_______________________________
…………………………………………… ၁၈၅
ေအာင္ျခင္း(၈)ပါးျဖင့္ စား …………… ÷ ၈
-----------------------------------------------
အႂကြင္း ………………………………….. ၁
အဆိုပါအႂကြင္းတို႔သည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္း အက်ိဳး/အျပစ္မ်ား သက္ေရာက္ေစသည္ဟု ဆိုပါသည္။
(၁)ႂကြင္း ……… အိုသည္အထိ ခ်မ္းသာအံ့။
(၂)ႂကြင္း……….. မေကာင္း
(၃)ႂကြင္း……. ရန္ေအာင္အံ့။
(၄)ႂကြင္း ……. အသုံးမျပဳေကာင္း။
(၅)ႂကြင္း ……. ဥစၥာစီးပြားပ်က္အံ့။
(၆)ႂကြင္း …….. ႀကံစည္သမွ် မေအာင္ျမင္။
(၇)ႂကြင္း ……. စုတ္၊လာဘ္ အဝင္မ်ားအံ့။
(ဝ)ႂကြင္း ….. မင္းျဖစ္အံ့၊ ရာထူးတက္အံ့။
--------------- ဓားလုပ္နည္း လကၤာ --------------------
သတၱိသဘြဲ႕၊ သုံးဆယ့္ခုႏွစ္အင္၊ အေရးတင္သား၊ သဘင္စစ္ပြဲ၊ ရန္ခပဲကို၊ လက္စြဲေဆာင္သြား၊ ဓား၏လုပ္ရာ၊ ေရွးနည္းမွာကား၊ တိတ်ာ စႏၵာရ၊ စသည္မပ်က္၊ ခုနစ္ရက္သား၊ စြဲသည့္ဓားကို၊ ဓားသြားရွိေထြ၊ မ်ိဳး၍ေရမွ၊ လယ္ခ်က္မ၍၊ ခ်ိဳးထဓားျပက္၊ မည္မွ်ခ်က္ဟု၊ ခန႔္တြက္ထားေလ၊ ေရာေထြးနံငပင္၊ ျမႇောက္လွ်င္ ငါးခု၊ စားမူ အ႒၊ ႂကြင္းေသသ၌၊ ဧကခ်မ္းသာ၊ ေဒြးမွာ ဒုကၡ၊ သုံးရန္ပ၏၊ ဇယကြၽန္ေျပး၊ ေပၪၥ ျပဳန္းတီး၊ မူႀကီး ဥပါဒ္၊ ေသသ ဆ႒္တည့္၊ သတ္ မယားရ၊ သုည ေက်႐ြာ၊ ျပည့္စုံစြာဟု၊ စံလားထုံးတမ္း၊ လုပ္ရိုးျငမ္းကို၊ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္၊ လုပ္စီရင္ရာ၊ ျမန္လ်င္ ၿပီးၾကေစ၏ကုန္။ ။
ၫြန႔္ဟံ(ၾကဴေတာ) ေရး" ျမန္မာ့ဇာတိမာန္ အထိမ္းအမွတ္မ်ား " စာအုပ္ထဲက ကူးထားတာပါ။
-------------------------------------------------------
ဓားႏွင့္ႏွီးႏႊယ္ေနေသာ ေနာက္အစီအရင္ တစ္ခုကို ေျပာရလွ်င္ ဓားေသြးပုံ ေသြးနည္းျဖစ္သည္။ သရေဒြးက်မ္း အပါအဝင္ အခ်ိဳ႕က်မ္းမ်ားအလိုအရ ၾကတၱိကာနကၡတ္မြန္းတည့္ခ်ိန္၊ ၾကတၱိကာ နကၡတ္စန္းယွဥ္ခ်ိန္တို႔တြင္ ဓားေသြးရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ၎ အခ်ိန္မ်ား မရပါက အဂၤါေန႕နံနက္
ေနထြက္ခ်ိန္၊ေနတက္ခ်ိန္ တြင္ ဓားေသြးရမည္ ဟူ၏။
ဓားေသြးနည္း (၄)နည္းရွိသည္ဆို၏။ ၎တို႔မွာ-
(၁) ရက္ကန္းခတ္ေသြးနည္း
(၂) တေယာထိုးေသြးနည္း
(၃) သနပ္ခါးေသြးနည္း
(၄) ဝိုက္ေသြးနည္း
ကိုးကား။ ရွိန္းေအာင္(ဂမၻီရ)၊ ဓား၏ လွ်ို႔ဝွက္ခ်က္မ်ား၊ သူရဇၨမဂၢဇင္း၊ ၂၀၁၃၊ ဇူလိုင္လ၊ အတြဲ(၁၃)၊ အမွတ္(၇)၊ စာမ်က္ႏွာ- ၂၅၀
-------------------------------------------------------------------
က်ေနာ္ ဖတ္ခဲ့ဘူးေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ ဓားလုပ္နည္းနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ ဓားေတြကို အထက္က တင္ျပသလို တြက္ခ်က္ၿပီး မေဟာ္သဓာကိုင္ေဆာင္ေသာဓား၊ သူသတ္ကိုင္ေသာဓား၊ ပုဏၰားကိုင္ေသာဓား... စသည္ျဖင့္ အမည္ေတြေပးထားတဲ့ နည္းပါ။ အေသအခ်ာေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါ။ ျပန္ရွာေတြ႕ရင္ တင္ျပပါအုံးမယ္။
----------------------------------------------------------------------
(ဒီ ဝင္းမႉးေလးပါးရဲ႕ ဓားေတြရဲ႕ အမွတ္အသားေတြက "ေ႐ႊဘုံနိဒါန္း" စာအုပ္ထဲက ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကိုမွ က်ေနာ္စိတ္ကူးၿပီး ျပန္ဆြဲၾကည့္ထား တာေလးေတြပါ။)
Credit Mya Mon
ပုံေရာစာပါ အားလုံးေကာ္ပီပါ
သိမ္းထားခ်င္တဲ့အတြက္ယခုလုိတင္လုိက္ရပါတယ္
မူရင္းပုိင္ရွင္မ်ားကုိ ခရစ္ဒစ္ေပးပါသဗ်ာ
Ko Ngwe Tun
No comments:
Post a Comment